دستگاهی جهت ایجاد برودت بر اساس عمل تراکمی و یا جذبی یک مایع می باشد . یکی از نیازهای هر ساختمانی تامین سرمایش آن در فصل تابستان است ، این مهم در ساختمان های بزرگ با استفاده از چیلر انجام می پذیرد . به وسیله تامین آب سرد برای سیستم های سرمایشی در اماکن مورد استفاده قرار می گیرد.
تراکمی
جذبی
خورشیدی
سیستم های سرمایشی فرآیند تبخیر است . لازمه فرآیند تبخیر دریافت گرماست و این اخذ گرما می تواند موجب ایجاد سرما شود . کاهش فشار می توانیم عمل تبخیر را در دماهای پایین نیز ایجاد کنیم عملکرد واحد تبخیر چیلر( اواپراتور) نیز بر همین اصل استوار است …
ظرفیت اسمی چیلر یا همان ظرفیت نامی چیلر به حالتی گفته می شود که دستگاه مورد نظر تحت شرایط خاصی مورد آزمایش قرار گرفته و معمولا در کاتالوگ ها و بروشورها درج می شود و با ظرفیت واقعی چیلر که باید در شرایط آب و هوایی خاص کار کند ، متفاوت است. حتی شرایط تست دستگاه ها در کشورهای مختلف نیز متفاوت است. برای مثال شرایط تست نامی در کشور آمریکا شامل دمای محیطی ۳۵ درجه سانتی گراد ، دمای آب ورودی ۱۳ درجه و دمای آب خروجی ۷ درجه سانتی گراد است. در کشورهای اروپایی این موارد شامل دمای محیطی ۲۵ درجه ، دمای آب ورودی ۲۰ درجه و دمای آب خروجی ۱۵ درجه سانتی گراد می شود. به طور کلی ظرفیت اسمی چیلر بر اساس استانداردهایی مانند AHRI ، ANSI و … که تحت شرایط خاصی تست می شوند ، تعیین می گردد. برای مثال در استاندارد AHRI دمای هوای محیط ۳۵ درجه ، دمای حباب خشک ۲۷ درجه و دمای حباب تر ۲۰ درجه سانتی گراد در نظر گرفته می شود.
برای بدست آوردن ظرفیت واقعی چیلر ، یک بار آن را در شهر سردسیری مثل اردبیل و یک بار هم در شهر گرمسیری مثل یزد نصب می کنید.
همانطور که می دانیم هر چه ارتفاع از سطح دریا بالاتر باشد ، غلظت هوا کمتر شده و در شرایط دمایی یکسان ، انتقال حرارت در کندانسور چیلر کمتر می شود. فرض کنید که دو شهر با شرایط دمایی یکسان داریم که ارتفاع آنها از سطح دریا با یکدیگر متفاوت است. ظرفیت واقعی چیلر در شهری که ارتفاع بالاتری دارد ، کمتر خواهد بود. سوال مهمی که مطرح می شود این است که اثر این ارتفاع در ظرفیت چیلر چگونه محاسبه می شود که اگر بخواهیم به طور دقیق آن را محاسبه کنیم باید از جداول، نرم افزارها و فرمول های خاص بهره ببریم.
هر چه دمای آب ورودی به چیلر کمتر باشد ، ظرفیت واقعی چیلر نیز پایین تر می رود. چیلری با ظرفیت اسمی ۱۰ تن را در نظر بگیرید که در شرایط آزمایشگاهی دمای آب ورودی به آن ۲۰ درجه سانتی گراد باشد. اگر در حالت واقعی دمای آب ورودی به آن ۱۸ درجه شود ، ظرفیت واقعی چیلر در حالت ماکزیمم کاهش یافته و از ۱۰ تن تبرید کمتر می شود. علت آن هم این است که تبادل حرارت بین مبرد و آب در اواپراتور کاهش می یابد و اثر منفی بر راندمان دستگاه و کاهش ظرفیت آن دارد.
برای اینکه آب موجود در مدار چیلر در شرایط محیطی سرد ، یخ نزند باید گلیکول به آن افزوده شود تا دمای نقطه انجماد آب کاهش پیدا کند. همچنین برخی از گلیکول های صنعتی دارای مواد ضد خوردگی نیز هستند. از آنجایی که گلیکول ظرفیت گرمای ویژه کمتری نسبت به آب دارد ، محلول گلیکول و آب انتقال حرارت کمتری نسبت به آب خالص دارد. به ازای افزودن هر ۱۰ درصد گلیکول به آب حدودا ۱ درصد از ظرفیت واقعی چیلر کاسته می شود. یعنی مثلا اگر مقدار آب ۱۰ گالن باشد و بخواهیم ۲ گالن گلیکول به آن اضافه کنیم ، حدودا ۲ درصد ظرفیت اسمی چیلر را بالاتر در نظر می گیریم تا در شرایط واقعی با کاهش ظرفیت مواجه نشویم. بنابرین تمامی این پارامترها در چگونه محاسبه شدن ظرفیت نهایی چیلر تاثیرگذار هستند.
یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر ظرفیت اسمی چیلرها نوع گاز مبرد تزریقی در مدار آن است.
به طور کلی و در اکثر موارد (به جز پروژه های خاص) پس از محاسبه ظرفیت واقعی چیلر ، با ضرب آن در عدد ۱٫۲ ظرفیت اسمی چیلر بدست می آید که در واقع ظرفیت اسمی ۲۰ درصد بالاتر از واقعی در نظر گرفته می شود تا در شرایط دمایی خاص و با اعمال تمام فاکورهایی که گفته شد ، دستگاه بتواند ماکزیمم سرمایش مورد نیاز را تامین کند. برای مثال در شکل زیر چیلرهای در حال تولید در محل کارخانه شرکت ما را مشاهده می کنید که ظرفیت نامی آنها ۱۲ تن تبرید است که در شرایط واقعی ۱۰ تن تبرید سرمایش را تامین می کنند. البته در برخی پروژه با توجه به نوع مبرد و شرایط محیطی و … از ضریب ۱٫۵ یا ۱٫۷ و یا حتی ۲ برای تعیین ظرفیت اسمی چیلر مورد نیاز استفاده می شود.
روشی که در بالا گفته شد فقط برای برآورد اولیه ظرفیت اسمی دستگاه مورد نیاز است و زمانی که چیلر برای پروژه ای خاص طراحی و تولید می شود حتما با نرم افزارهای مخصوص هم ظرفیت واقعی و هم نامی آن باید محاسبه شود که پس از تعیین ظرفیت واقعی مورد نیاز و تعیین نوع و برند کمپرسورهای آن، از نرم افزار کمپرسور مخصوص آن شرکت استفاده کرده تا ظرفیت اسمی و شماره مدل کمپرسورهای آن استخراج شود. برای مثال اگر قرار باشد که از کمپرسورهای اسکرو شرکت هنبل تایوان (Hanbell) استفاده شود، نوع گاز، مشخصات برق ورودی، ظرفیت واقعی مورد نیاز، دماهای مورد نیاز و … را وارد نرم افزار کرده و نرم افزار مربوطه مناسب ترین کمپرسور را برای نصب بر روی چیلر مشخص می کند.
اصول کار چیلر تراکمی بدین شکل میباشد که سیال مبرد وارد لولهها یا به اصطلاح تبخیرکننده که در داخل اتاق یا محلی که میخواهیم سرد کنیم میشود گرما از هوای اتاق به سیال مبرد داده میشود و سیال در نتیجه گرفتن گرما تبخیر میشود و در عوض درجه حرارت اتاق پایین میآید و دارای شرایط زیر باشد: